Bir Kentin Tarihine Sinematografik Yolculuk: “Berlin – Yuva Denilen Şehir”

Yazan: Gamze Çakan

Pera Müzesi Film Programları‘nın, Almanya’nın en önemli film müzelerinden Berlin Film ve Televizyon Müzesi işbirliğiyle gösterime sunduğu Berlin – Yuva Denilen Şehir programı 3 Temmuz‘a kadar devam ediyor. Deutsche Kinemathek küratörlüğündeki program, 20. yüzyılı çalkantılar içinde geçirmiş çok yönlü kentin 90 yıllık tarihini gözler önüne seriyor.

Program kapsamında perdeye yansıyan M, 45 Doğumlu, Kaygı, Gece Kesişen Yollar, Ostkreuz ve Berlin Almanya‘dadır başlıklı filmler, kent siluetindeki değişime panoramik bir bakış sunarken, sakinlerin yaşamlarını ve mücadelelerini de mercek altına alıyor.

Kentin 90 yıllık tarihini gözler önüne seren yapımlar bir arada Berlin – Yuva Denilen Şehir film programı kapsamında gösterilen, Fritz Lang‘ın yönetmenliğini üstlendiği 1930 yapımı M, toplumsal eleştiriyi gerilimle buluşturarak, bir kişisel delilik – toplumsal histeri panoraması oluşturuyor. 1965 yazında Doğu Berlin’de geçen 45 Doğumlu filminde, yönetmen Jürgen Böttcher, belgesel niteliği taşıyan görsellerle başka bir hayat arzusunun hikâyesini anlatıyor. Helga Schubert‘in otobiyografik filmi Kaygı, eleştirmenler tarafından Doğu Almanya’da çekilmiş en etkileyici kadın filmi olarak nitelendiriliyor.

Berlin Duvarı’nın yıkılmasından kısa bir süre sonra, iki Almanya arasında “insansız bölgede” yaşayan 15 yaşındaki bir genç kızın öyküsünü bölümler halinde anlatan Ostkreuz, Michael Klier imzasıyla perdeye yansıyor. 1999 Cannes Film Festivali’nde “Yönetmenlerin On Beş Günü” seçkisinin açılış filmi olan Gece Kesişen Yollar, birleşme sonrası Almanya’sında geçiyor. Bozulmakta olan bir sosyal düzende ilişkilerin nasıl yok olduğuna dikkat çeken filmin yönetmen koltuğunda Andreas Kleinert oturuyor. Veit Helmer’in 1999 tarihli kısa filminden uyarlanan, yönetmenliğini Hannes Stöhr‘nün yaptığı Berlin Almanya‘dadır, eski bir mahkumun yeni bir dünyayı öğrenme serüvenindeki hüznü, incelikli bir mizah ve teknolojik yönden gerçekçi bir yaklaşımla bir araya getiriyor.

Pera Film’in Berlin – Yuva Denilen Şehir film programı, 3 Temmuz‘a kadar izlenebilir. Biletler Biletix’ten temin edilebilir.

Berlin – Yuva Denilen Şehir Gösterim Programı

27 Haziran Perşembe
19.00 45 Doğumlu | Born in ’45 (97′)

28 Haziran Cuma
21.00 M (111′)

29 Haziran Cumartesi
14.00 Ostkreuz (86′)

30 Haziran Pazar
16.00 Berlin Almanya’dadır | Berlin is in Germany (97′)

2 Temmuz Salı
19.00 Kaygı | Apprehension (99′)

3 Temmuz Çarşamba
19.00 Gece Kesişen Yollar | Paths in the Night (98′)

Berlin – Yuva Denilen Şehir Film Detayları

45 Doğumlu | Born in ’45
Yönetmen: Jürgen Böttcher
Oyuncular: Monika Hildebrand, Rolf Römer, Paul Eichbaum, Holger Mahlich
Doğu Almanya, 1966, 97′, siyah-beyaz
Almanca; Türkçe altyazılı

1965 yazında Doğu Berlin’de geçen filmde, Alfred ve Lisa yeni boşanmıştır. “Al” tamirci, “Li” ise pediatri hemşiresidir. Al, izin gününde şehri dolaşır, eski motosiklet arkadaşlarıyla buluşur ve Rita adlı sarışın bir kadınla flört eder. Evliyken oturdukları Prenzlauer Berg’deki evlerinden ayrıldıktan sonra annesinin yanına taşınır. Ancak Al, komşusu Mogul vasıtasıyla halen Li ile irtibat halindedir. Geleceklerinde belki de yeniden başlama umudu vardır… 1950’lerin İtalyan neorealistlerinden büyük ölçüde esinlenen Jürgen Böttcher, şiirsel olduğu kadar belgesel niteliği taşıyan görsellerle başka bir hayat arzusunun hikâyesini anlatıyor.

M
Yönetmen:
Fritz Lang
Oyuncular: Peter Lorre, Ellen Widmann, Inge Landgut, Otto Wernicke
Almanya, 1930, 111′, siyah-beyaz
Almanca; Türkçe altyazılı

Ekran dışından gelen ıslık sesinin basit ama ürkütücü melodisi, genç bir kızın ölümünü haber veriyor. Seri katil Hans Beckert (Peter Lorre) adım adım Elsie Beckmann adlı küçük kıza yaklaşırken, kadrajdaki bir afiş “Katil Kim?” diye soruyor. Fritz Lang’ın çarpıcı başyapıtı M, sert bir toplumsal eleştiriyi tüyler ürperten bir gerilimle buluşturarak, bugün bile psikolojik gerilim filmleri için örnek teşkil eden bir kişisel delilik – toplumsal histeri panoraması oluşturuyor.

Ostkreuz
Yönetmen:
Michael Klier
Oyuncular: Laura Tonke, Miroslaw Baka, Suzanne von Borsody, Stefan Cammann
Almanya, 1991, 86′, renkli
Almanca; Türkçe altyazılı

Ostkreuz, Berlin Duvarı’nın yıkılmasından kısa bir süre sonra, iki Almanya arasındaki, hem gerçek hem de mecazi açıdan “insansız bölgede” yaşayan 15 yaşındaki Elfie’nin öyküsünü bölümler halinde anlatıyor. Film, genç kızın ve dolaylı olarak Almanya’nın yaşadığı zorlukların altını çizmek için, neorealist bir estetikten yararlanıyor. Elfi’nin Berlin’in yeraltı dünyasındaki gezintisinin güzel olduğu kadar hüzünlü öyküsünü acı bir gerçeklikle anlatan Michael Klier, televizyon görüntülerinin çok hızlı ve değişken olduğu bir hayatı betimliyor.

Kaygı | Apprehension
Yönetmen:
Lothar Warneke
Oyuncular: Christine Schorn, Hermann Beyer, Cox Habbema, Mike Lepke
Doğu Almanya, 1981, 99′, siyah-beyaz
Almanca; Türkçe altyazılı

Eşinden boşanmış 30’lu yaşlarındaki Inge Herold, 15 yaşındaki oğluyla birlikte yaşamaktadır. Psikolog olarak çalışan Inge’nin evli bir adamla ilişkisi vardır. Meme kanseri olduğunu ve ertesi gün ameliyat olması gerektiğini öğrenince derinden sarsılır ve hayatını gözden geçirmeye başlar. Helga Schubert’in kısmen otobiyografi niteliğindeki güçlü senaryosu sayesinde Kaygı, eleştirmenler tarafından Doğu Almanya’da çekilmiş en etkileyici kadın filmi olarak görülüyor.

Gece Kesişen Yollar | Paths in the Night
Yönetmen: Andreas Kleinert
Oyuncular: Hilmar Thate, Cornelia Schmaus, Henriette Heinze, Dirk Borchardt
Almanya, 1999, 98′, siyah-beyaz
Almanca; Türkçe altyazılı

Orta yaşlı bir adam olan Walter, beklenmedik bir şekilde işsiz kaldıktan sonra, hayatına amaç katacak bir şey bulmak üzere geceleri şehrin sokaklarında dolaşmaya başlar. Alaycı genç bir çiftle arkadaş olan Walter, karısının saygısını geri kazanmak için pahalı bir mücevher çalmaya çalışır. 1999 Cannes Film Festivali Yönetmenlerin On Beş Günü seçkisinin açılış filmi olan Gece Kesişen Yollar, siyah beyaz görsellerle bezeli dramatik bir eser. Birleşme sonrası Almanya’sında geçen film, bozulmakta olan bir sosyal düzende ilişkilerin nasıl yok olduğuna dikkat çekiyor.

Berlin Almanya’dadır | Berlin is in Germany
Yönetmen:
Hannes Stöhr
Oyuncular: Jörg Schüttauf, Julia Jäger, Robin Becker, Robert Lohr
Almanya, 2001, 97′, renkli
A1lmanca; Türkçe altyazılı

11 yıllık hapis cezasını tamamladıktan sonra serbest kalan, eski Alman Demokratik Cumhuriyeti vatandaşı Martin Schultz, Duvar’ın yıkılışına hapishanedeki hücresinden tanıklık etmiştir. Evine umutla dönen Martin, karşılaştığı Doğu Berlin’i tanıyamaz. Artık “Yeni Berlin” vardır ve “Eski Doğu Berlin” geriye kalan tüm özeliklerini yitirmek üzeredir. 11 yıllık yokluğu zamanda yolculuk yapmakla eşdeğer olan Martin, “yeni” dünyada kendi yerini bulmaya çalışırken birbiri ardına sorunlarla karşılaşır. Helmer’in 1999 tarihli kısa filminden uyarlanan ve titiz bir araştırmanın ürünü olan Berlin Almanya’dadır, eski bir mahkumun yeni bir dünyayı öğrenme serüvenindeki hüznü incelikli bir mizah ve teknolojik yönden gerçekçi bir yaklaşımla bir araya getiriyor.

Yorum Yapın

Bunlar da İlginizi Çekebilir