Pera Film‘in “Zevk Meselesi” sergisinden ilhamla hazırladığı “Dijital Duygular” başlıklı seçki, dijital kültürün ve internetin şekillendirdiği yaşamlarımıza sanat filmleri ve videoları aracılığıyla ayna tutuyor. Program, 9 – 29 Mayıs tarihleri arasında Pera Müzesi web sitesinden ücretsiz izlenebilir.
Pera Müzesi Film ve Video Programları, Zevk Meselesi sergisi kapsamında Dijital Duygular adlı seçkiyi çevrimiçi olarak izleyiciyle buluşturuyor. Sergi, ortaya çıktığı günden bu yana anlamı sürekli değişen kitsch kavramının beğeninin şekillenmesindeki rolüne odaklanırken; film programı, sınıfsal bir gösterge olarak beğeni kavramının, yüksek sanata karşın kitle kültüründeki yükselişin ve nesne kültüründen dijital kültüre geçiş sürecinde şekillenen görsel dilin, sinema ve video sanatındaki yansımalarını bir araya getiriyor.
ABD ve İspanya’dan, görselliği ile dikkat çeken 5 yapımın yer aldığı programda, internet dünyasının ve tüketim kültürünün toplumsal yansımaları çarpıcı bir dille ortaya konuluyor.
Popüler kültür ve internet dünyasının renkli simaları
Ünlü rock grubu Lynyrd Skynyrd’ın Freebird şarkısının komik ve gürültülü bir uyarlaması olan Özgür Kuş’ta Suzie Silver, tüm rolleri hem yönetiyor hem de oynuyor. Cinsiyetler ve türler arası geçişi sağlamak üzere olağanüstü bir görüntü yelpazesinden ve özel efektlerden faydalanan yönetmen, izleyiciye muhteşem bir görsel şölen sunuyor.
Julia Meltzer ve Amanda Ramos’un, internetin sosyal mekân olarak nasıl işlediğini ele aldıkları kısa filmi (chantlandia), izleyiciyi şu sorgulamalara teşvik ediyor: Bilgi Çağı bizi gerçekten bir araya mı getirir, yoksa birbirimizden daha fazla ayrılmamıza mı neden olur? Bilgisayarın plastik arayüzüyle samimi ve yakın olabilir miyiz?
Programın en eğlenceli filmlerinden biri de Brooklyn’li bir sokak kedisinin internet kullanıcılarına aşk mektubu niteliğindeki Mükemmel Yabancılar İçin Sevgililer Günü. 2006 yılında anonim biçimde internette yayınlanan ve yaklaşık yarım milyon görüntülemeye ulaşarak YouTube’un açılış sayfasına düşen kısa film, “viral” hale gelen sanat videolarının ilk örneklerinden biri.
İleri teknoloji toplumundan kıyamet sonrası manzaralar
Shu Lea Cheang, aynı oyuncularla farklı dönemlerde çektiği iki filmiyle programda yer alıyor. Beyaz, burjuva, heteroseksüel bir dünyada kurumsal kapitalizm tarafından sınırlara itilmiş insanlar arasındaki bağları ortaya çıkartan Fresh Kill, yüksek teknolojik tüketim kültürünün zehirli sonuçlarına maruz kalan kıyamet sonrası bir manzarayı tasvir ediyor. Ulusaşırı şirketlerin Üçüncü Dünya ülkelerinden hammadde getirirken hem ürünleri hem de insanları zehirlediği temasından hareket eden film, Staten Island’ı kaplayan kurgusal katı atık sahası Fresh Kill’de geçiyor. Cheang’in konum tabanlı mobil internet dizisi Harikalar Geziniyor ise Madrid’in Maravillas (Harikalar) olarak da anılan Malasaña semtinde geçiyor. Dizi, anaakım-dışı yeni eşcinsel kuşağı; mülteciler, göçmenler, açık aileler, sürdürülebilir yaşam gibi konular çerçevesinde ele alıyor.
Dijital Duygular film programı, 9 – 29 Mayıs tarihleri arasında peramuzesi.org.tr adresinde çevrimiçi olarak yayınlanacak ve sadece Türkiye’deki izleyiciler tarafından izlenebilecek. Yasal düzenlemeler gereği film gösterimleri, aksi belirtilmediği sürece, +18 uygulamasına tabidir.
Gösterim Programı
Dijital Duygular
9 – 29 Mayıs 2021
- Özgür Kuş (11′)
Freebird - Fresh Kill (78′)
- (chatlandia) (3′)
- Mükemmel Yabancılar İçin Sevgililer Günü (3′)
Valentine for Perfect Strangers - Harikalar Geziniyor (60′)
Wonders Wander
Film Detayları
Özgür Kuş
Freebird
Yönetmen: Suzie Silver
ABD, 1993, 11’, renkli, İngilizce; Türkçe altyazılı
Suzie Silver, 1970’lerde adeta bütün genç erkek dinleyicilerin marşı haline gelmiş, Lynyrd Skynyrd’ın ünlü Güney rock parçası Freebird’ün bu gürültülü ve komik uyarlamasında tüm rolleri hem yönetiyor hem de oynuyor. Bu heteroseksüel kitle kültürü parodisinde Silver’ı ironik biçimde rolden role bürünürken izliyoruz: Oscar Ödülleri’nde gururla lezbiyen olduğunu açıklayan bir kadın, konser sırasında Coors birası içen Ronnie Van Zant ve son olarak bir lezbiyen barında “dışarı”daki görünürlüğün vahşi ve renkli dünyasını kutlayan swing dansçısı. Cinsiyetler ve türler arası geçişi sağlamak üzere sonradan keşfedilen olağanüstü bir görüntü yelpazesinden ve özel efektlerden faydalanan yönetmen, bunu yaparken izleyiciye muhteşem bir görsel şölen sunuyor.
Fresh Kill
Yönetmen: Shu Lea Cheang
Oyuncular: Sarita Choudhury, Erin McMurtry, Abraham Lim
ABD, 1994, 78′, renkli, İngilizce; Türkçe altyazılı
Shu Lea Cheang’ın esprili hikâyesi Fresh Kill, elektronik hurdalarla kaplı, yüksek teknolojik tüketim kültürünün kitlesel pazarlamasının zehirli sonuçlarına maruz kalan kıyamet sonrası bir manzarayı tasvir ediyor. Hurdalar filmin birçok bileşimine yön veriyor. Ulusaşırı şirketlerin Üçüncü Dünya ülkelerinden hammadde getirirken hem ürünleri hem de insanları zehirlediği temasından hareket eden film, zehirlenenlerin, Staten Island’ı kaplayan kurgusal katı atık sahası Fresh Kill’e atıldığı kentsel bir tüketici toplumda geçiyor. Metalar ile insanların bertaraf edilmesi eyleminden anlam yaratan Fresh Kill, beyaz tenli, burjuva, heteroseksüel bir dünyada kurumsal kapitalizm tarafından sınırlara itilmiş, merkezden uzaklaştırılmış insanlar arasındaki bağları ortaya çıkartıyor. Ve 1980’li yıllarda Tayvan’da nükleer atık arazisi olarak kullanılan Orkide Adası’ndan New York’un Staten Island kıyılarına kadar; özünde emek, mal ve sermaye alışverişi için yaratılmış ağlar aracılığıyla ortaya çıkan dayanışma ile ırkçılık, cinsiyetçilik ve ulusaşırı kapitalizmin aşırılıklarına karşı yerküreyi yerle bir ediyor.
(chatlandia)
Yönetmenler: Julia Meltzer, Amanda Ramos
ABD, 2000, 3′, renkli, İngilizce; Türkçe altyazılı
(chantlandia), internet aktarmalı sohbetlere (IRC) atıfta bulunmak üzere umumi tuvalet bölmesini bir format ve metafor olarak kullanıyor. Videonun müziği, gerçek ICR oturumlarından elde edilen transkriptler üzerine bestelendi. Bu kurumsal duvarın arkasından yükselen sohbetler şehvet, mahremiyet, cesur kadınlar ve “Desiree’nin ne istediği”nden bahseder. Ve böylece insanlar ile makinalar arasındaki ayrımı da sorgular. İnternetin sosyal mekân olarak nasıl işlediğine dair genel bir temayı ele alan (chatlandia), izleyiciyi şu sorgulamalara teşvik ediyor: Bilgi Çağı bizi gerçekten bir araya mı getirir, yoksa birbirimizden daha fazla ayrılmamıza mı neden olur? Sanal etkileşimlerimiz fiziksel etkileşimlerimiz üzerinde dönüştürücü bir etkiye sahip midir? Bilgisayarın plastik arayüzüyle samimi ve yakın olabilir miyiz ve internet bu ihtiyacımızı nasıl besler?
Mükemmel Yabancılar İçin Sevgililer Günü
Valentine for Perfect Strangers
Yönetmen: Benjamin Coonley
ABD, 2006, 3′, renkli, İngilizce, Rusça; Türkçe altyazılı
2006 yılında anonim biçimde internette yayınlanan Mükemmel Yabancılar İçin Sevgililer Günü, Brooklyn’li bir sokak kedisinden internet kullanıcılarına bir aşk mektubu. “Viral” hale gelen sanat videolarının ilk örneklerinden biri olan bu çalışma, yaklaşık yarım milyon görüntülemeye ulaşarak YouTube’un açılış sayfasına düşmüştü.
Harikalar Geziniyor
Wonders Wander
Yönetmen: Shu Lea Cheang
Oyuncular: Sarita Choudhury, Erin McMurtry, Abraham Lim
İspanya, 2017, 60′, renkli, İspanyolca; Türkçe altyazılı
Konum tabanlı mobil internet dizisi Wonders Wander, Madrid’de geçen dört kurgusal bölümden oluşuyor. 1980’lerde Movida Madrileña karşı-kültür hareketi sırasında Maravillas (Harikalar) olarak anılmaya başlayan Malasaña semtinden yola çıkan Wonders Wander; mülteciler, göçmenler, işlevsel çeşitlilik, transfeministler, transfeminizm, açık aileler, boyun eğici annelik, sürdürülebilir yaşam ve nefsi müdafaa uygulamalarının yükselişi gibi konular çerçevesinde anaakım-dışı yeni eşcinsel kuşağı gözler önüne seriyor.
