Pera Film’den Onur Haftası Programı: “Bir Direniş Alanı Olarak Yoldaşlık”

Yazan: Ayşe Ebru

Pera Film, Onur Haftası ’nı bu yıl “Bir Direniş Alanı Olarak Yoldaşlık” başlıklı programla kutluyor. Farklı coğrafyalardan dört filmi bir araya getiren programda, bir aradalıkla hayata tutunma teması ön plana çıkıyor. Geçtiğimiz yıllarda önemli festivallerde izleyiciyle buluşmuş filmler, 8 Temmuz’a kadar Pera Müzesi Oditoryumu’nda ücretsiz izlenebilir.

Suna ve İnan Kıraç Vakfı Pera Müzesi Film ve Video Programları her yıl kutladığı Onur Haftası kapsamında bu yıl “Bir Direniş Alanı Olarak Yoldaşlık” başlıklı bir seçki hazırladı. Amerikalı yazar ve kadın hakları savunucusu bell hooks’un “Kendimizi ayakta tutmanın en hayati yollarından biri, direniş topluluklarını, yalnız olmadığımızı bildiğimiz yerleri inşa etmektir.” sözünden hareketle yoldaşlığı bir direniş alanı olarak tanımlayan program, farklı coğrafyalardan dört filmi sinemaseverlerle buluşturuyor. Brezilya, Gürcistan, İtalya ve Şili yapımı filmlerdeki tüm kuir karakterler, içinde yaşadıkları ülke, toplum ve ailelerde kendilerine nefes alma alanları açmaya çalışırken yol arkadaşlığı kurdukları insanlarla baskı ve sıkışmışlığa karşı direniyorlar.

Onur Haftası

Din ve hafıza ekseninde Güney Amerika’da kuir olmak

Onur Haftası Programın açılış filmi olan Şili yapımı Asi ve Genç, tutucu Evangelist bir ailede yaşayan biseksüel Daniela’nın hikâyesini aktarıyor. Dini eğitim aldığı okuldan atıldıktan sonra ailesinin önerisiyle dini bir kanalda staj yapmaya başlayan Daniela, burada Tomas ve Antonia ile ilişki yaşarken, baskı altında daha da güçlenen cinsel arzularını yazdığı blogla yaşıtlarıyla paylaşıyor. Yönetmen Marialy Rivas, ergen cinselliğinin dizginlenemezliği ve sınır tanımazlığını yıkıcı bir güce çeviren yeni teknolojileri, filmin hikâyesi kadar dokusuna da başarıyla uyarlıyor.

Üç Üzgün Kaplan, distopik bir gelecekte, beyni ve hafıza kabiliyetini hedef alan bir virüsün etkisi altındaki São Paulo’da geçiyor. Pandemi ve kontrolden çıkmış kapitalizm tarafından kanı kurutulmuş bu şehirde gezintiye çıkan üç genç, tıpkı kendileri gibi toplumca unutulmuş insanlarla bir araya gelip birbirlerinin ölmüş sevgililerini anıyor, HIV tecrübelerini paylaşıyor, maskeli yüzler için makyaj tavsiyeleri alıyor. Anıların ancak kolektif olarak paylaşıldığı ve duygusal ilişkiler yoluyla aktarıldığı için korunabildiği kuir bir çağı anlatan filmde, Gustavo Vinagre politik olarak dayatılan hafıza kaybını içten ve sürrealist bir şekilde ele alıyor. Film, dünya prömiyerini yaptığı Berlin Uluslarası Film Festivali’nden “Teddy Ödülleri: En İyi Film” ödülüyle döndü.

Sıra dışı arkadaşlık hikâyeleri

Ketevan Kapanadze’nin ilk filmi Odanın Hissi, LGBTİ+’lara yönelik kapsayıcılığıyla ünlü olmayan Gürcistan’da, oyuncularına rahat ve güvenli bir buluşma alanı sağlayan yerel bir kadın futbol kulübünün hikâyesini anlatıyor. Kutaisi şehrindeki bu kulüp, birlikte zaman geçirmek, eğlenmek, birbirlerine sarılmak ve varoluşsal meseleleri tartışmak için sık sık bir araya gelen bir grup kadına ve non-binary’e ev sahipliği yapıyor. Filminde ucuz duygusallığa yer vermeyen Kapanadze, dışarıdaki dünyanın düşmanlığına gereğinden fazla yoğunlaşmadan, arkadaşlar arasındaki olağanüstü atmosferi kolayca hissedilir kılıyor.

Salıncak, İtalya’nın güneyinde, tıpkı iç dünyası gibi her şeyin olabileceği ancak hiçbir şeyin olmadığı bir bölgede yaşayan 15 yaşındaki ilgiye muhtaç obez Benedetta’ın kendini keşfetme ve özgürleşme hikâyesini beyazperdeye taşıyor. Evlerinin önüne kurulan lunaparkta kendi kaderini tayin eden bir hayat yaşayan ve cinsiyet normlarına meydan okuyan panayır işçisi Amanda ile tanışan Bernadetta, okulu hızla arka plana atar. Yönetmen Chiara Bellosi’nin sıra dışı bir arkadaşlığı şefkatle anlattığı filmde, karakterlerin dostluğu büyük duygularla değil, güler yüzlü şefkat, merak ve konuşulmayan onaylarla besleniyor.

“Bir Direniş Olarak Yoldaşlık” Onur Haftası programı 24 Haziran – 8 Temmuz tarihleri arasında Pera Müzesi Oditoryumu’nda ücretsiz izlenebilir.
Bu program kapsamındaki film gösterimleri ücretsizdir. Rezervasyon alınmamaktadır. Yasal düzenlemeler uyarınca aksi belirtilmediği sürece tüm gösterimler 18+ uygulamasına tabidir.

Film Detayları

Asi ve Genç
Young and Wild

Yönetmen: Marialy Rivas
Oyuncular: Alicia Rodríguez, María Gracia Omegna, Felipe Pinto, Aline Küppenheim, Alejandro Goic
Şili, 2012, 90′, DCP, renkli
İspanyolca; Türkçe altyazılı

Tutucu Evangelist bir ailede yaşayan biseksüel Daniela, dini eğitim aldığı okuldan atılır ve ailesinin önerisiyle dini bir kanalda staj yapmaya başlar. Daniela, baskı altında daha da güçlenen cinsel arzularını blog günlüğü sayesinde sansürsüzce yaşıtlarıyla paylaşırken TV istasyonundaki Tomas ve Antonia ile ilişki yaşamaya başlar. Asi ve Genç, ergen cinselliğinin dizginlenemezliği ve sınır tanımazlığını yıkıcı bir güce çeviren, gençlerin kullandığı yeni teknolojileri filmin dokusuna da uyarlamayı başarmış bir başyapıt. Kısa filmi Blokes ile cinsel uyanış ve eşcinsellik temalarını diktatörlük arka planıyla anlatan Rivas, cinselliği de bir o kadar kontrast oluşturacak bir zemin olan din üzerinden anlatıyor.

Odanın Hissi
How the Room Felt

Yönetmen: Ketevani Kapanadze
Gürcistan 2021, 74′, DCP, renkli
İngilizce; Türkçe altyazılı

Gürcistan’ın Kutaisi şehrinde, yerel bir kadın futbol kulübü, birlikte zaman geçirmek, eğlenmek, birbirlerine sarılmak ve varoluşsal meseleleri tartışmak için sık sık bir araya gelen bir grup kadın ve non-binary’e ev sahipliği yapmaktadır. Buluşmaları, LGBTİ+’lara yönelik kapsayıcılığıyla ünlü olmayan bir toplumda, onlara rahat ve güvenli bir alan sunmaktadır. Ayrımcılık, ötekileştirme ve şiddet, bu spor tutkunlarının ve arkadaşlarının gerek sokakta gerek aile içinde yaşadıkları gündelik gerçekliğin bir parçasıdır. Bir arada olduklarında ise kendileri olabilmek için ihtiyaç duydukları sevgi, sıcaklık ve güvenliği bulurlar.

Ketevan Kapanadze, bu ilk filminde ucuz duygusallığa yer vermiyor. Ne kadar yakın olursa olsun, dışarıdaki dünyanın düşmanlığına da gereğinden fazla yoğunlaşmıyor. Bireylere odaklanan karelerinin arasına grubun tamamını gözlemleyen sahneler serpiştiriyor. Yönetmenin kamerası, bu güvenli balonun sınırlarında gezinirken, kutlama ve coşkudan samimiyet ve uyuşukluğa, hararetli tartışmalara kadar değişen ruh hallerini yakalayarak, arkadaşlar arasındaki olağanüstü atmosferi kolayca hissedilir hale getiriyor.

Salıncak
Swing Ride

Yönetmen: Chiara Bellosi
Oyuncular: Gaia Di Pietro, Andrea Carpenzano, Barbara Chichiarelli, Giandomenico Cupaiuolo, Francesca Antonelli
İtalya, İsviçre, 2022, 96′, DCP, renkli
İtalyanca; Türkçe altyazılı

İlgiye muhtaç 15 yaşındaki obez Benedetta, İtalya’nın güneyinde, tıpkı iç dünyası gibi her şeyin olabileceği ancak hiçbir şeyin olmadığı, alelade bir bölgede yaşamaktadır. İşten sonra annesi hayal kırıklığını Benedetta’dan çıkarırken babası araba tamirciliği yapmaktan hoşlanır. Ailenin kapısına bir lunapark kurulduğunda, kendi kaderini tayin eden bir hayat yaşayan ve cinsiyet normlarına meydan okuyan Amanda adında bir panayır işçisi ile tanışır. Benedetta, Amanda’nın kendine güveninden ve bağımsızlığından hemen etkilenir ve okul hızla arka planda kalır. İkisi zar zor konuşur; ihtiyatlı dostlukları büyük duygularla değil, daha çok güler yüzlü şefkat, merak ve konuşulmayan onaylarla beslenir. Salıncak, bir kendini keşfetme ve özgürleşme hikayesini gözler önüne sererken sıra dışı bir arkadaşlığa şefkatle bakıyor.

Üç Üzgün Kaplan
Three Tidy Tigers Tied a Tie Tighter

Yönetmen: Gustavo Vinagre
Oyuncular: Isabella Pereira, Jonata Vieira, Pedro Ribeiro, Gilda Nomacce, Carlos Escher, Julia Katharine, Ivana Wonder
Brezilya 2022, 86′, DCP, renkli
Portekizce; Türkçe altyazılı

Günümüzden çok da uzak olmayan distopik bir gelecekte São Paulo, beyni ve hafıza kabiliyetini hedef alan bir virüsün etkisi altındadır. Sömürgecilik ve diktatörlüğün izlerini taşıyan geçmişini unutmuş bir ülke, umutsuzca ne olduğu belirsiz bir “Altın Çağ”ı beklemektedir. Üç genç kuir, birbirlerinin ölmüş sevgililerini anarak, HIV tecrübelerini paylaşarak, maskeli yüzler için makyaj tavsiyeleri alarak ve nihayetinde Mirta adlı bir şarkıcının mekanındaki demode bir revü gösterisinde tıpkı kendileri gibi toplumca unutulmuş diğer insanlarla bir araya gelerek, pandemi ve kontrolden çıkmış kapitalizm tarafından kanı kurutulmuş bir şehirde gezintiye çıkarlar. Gustavo Vinagre’nin, politik olarak dayatılan hafıza kaybını işleyen bu içten ve sürrealist eserinde, anıların ancak kolektif olarak paylaşıldığı ve duygusal ilişkiler yoluyla aktarıldığı için korunabildiği kuir bir çağ anlatılıyor.

Her yöne dağılanlar asla bir araya gelemez. Altın Çağ’ı yaşayanlar ise, zengin ve ayrıcalıklı bir şekilde ölmeye hiç kafa yormayanlardır. Üç Üzgün Kaplan’da pandeminin unutturduğu toplumun uç kesimleri, kendi parıltılarıyla dikkat çekiyor.

Gösterim Programı

24 Haziran Cuma
20.00 Asi ve Genç (90′)

25 Haziran Cumartesi
15.00 Odanın Hissi (74′)

29 Haziran Çarşamba
19.00 Üç Üzgün Kaplan (86′)

1 Temmuz Cuma
19.00 Salıncak (96′)
21.00 Asi ve Genç (90′)

6 Temmuz Çarşamba
19.00 Odanın Hissi (74′)

8 Temmuz Cuma
19.00 Salıncak (96′)
21.00 Üç Üzgün Kaplan (86′)

Yorum Yapın

Bunlar da İlginizi Çekebilir